Bạn có bao giờ tự hỏi, liệu chúng ta có thực sự chủ động trong việc ra quyết định của mình không? Bạn có thể nghĩ rằng mọi quyết định mà chúng ta đưa ra đều dựa trên suy nghĩ lý trí và những phân tích cẩn thận. Tuy nhiên, sự thật có thể khiến bạn ngạc nhiên: chúng ta không chủ động với những quyết định của mình như chúng ta vẫn nghĩ.

Những Nhân Tố Tiềm Ẩn Quyết Định Hành Động Của Chúng Ta

Hầu hết các quyết định mà chúng ta đưa ra mỗi ngày không hoàn toàn dựa trên logic hay ý chí mạnh mẽ của chúng ta, mà thay vào đó bị chi phối rất nhiều bởi những yếu tố tiềm ẩn trong tâm thức, như:

• Cảm xúc: Khi bạn cảm thấy lo lắng, vui vẻ, hay mệt mỏi, những cảm xúc này có ảnh hưởng rất lớn đến quyết định của bạn.
• Suy nghĩ vô thức: Những mô thức suy nghĩ lặp đi lặp lại mà bạn không nhận ra cũng đang chi phối các quyết định của bạn
• Niềm tin: Những điều bạn tin là đúng hoặc sai, dù nhiều khi chúng không dựa trên sự thật, vẫn sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến lựa chọn của bạn.

Tất cả những yếu tố này hình thành nên hệ thống ra quyết định của bạn, và điều thú vị là, nhiều khi chúng ta không ý thức được rằng chúng tồn tại. Vậy, những nhân tố này đến từ đâu?

Môi Trường Bên Ngoài Định Hình Sự Lựa Chọn Của Bạn

Những yếu tố bên trong tâm thức mà tôi vừa đề cập thực ra bị định hình rất nhiều bởi môi trường sống của chúng ta. Điều này có nghĩa là, những gì chúng ta tiếp nhận từ thế giới xung quanh, như những người mà chúng ta gặp gỡ, những thông tin từ truyền thông, quảng cáo, mạng xã hội… đều ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình ra quyết định của mình.

Một vài ví dụ cụ thể:

• Những người bạn tiếp xúc hàng ngày: Nếu bạn xung quanh mình là những người luôn có xu hướng bi quan, bạn có thể cảm thấy bị kéo theo cảm xúc đó, dẫn đến những quyết định thận trọng hoặc tiêu cực hơn. Ngược lại, nếu bạn thường xuyên gặp những người lạc quan, tích cực, bạn cũng có khả năng trở nên cởi mở và sẵn sàng thử thách bản thân hơn.
• Truyền thông và quảng cáo: Có bao giờ bạn tự hỏi vì sao mình quyết định mua một món đồ chỉ sau khi nhìn thấy một quảng cáo? Các thông điệp từ truyền thông và quảng cáo được thiết kế đặc biệt để kích hoạt những cảm xúc và suy nghĩ tiềm ẩn trong bạn, dẫn bạn đến việc ra quyết định mua sắm mà không cần suy nghĩ quá nhiều.

Nói cách khác, môi trường thông tin mà chúng ta tiếp nhận hàng ngày có tác động cực kỳ lớn đến chất lượng của những quyết định mà chúng ta đưa ra.

Làm Thế Nào Để Cải Thiện Chất Lượng Quyết Định?

Nếu môi trường bên ngoài ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách chúng ta ra quyết định, thì làm thế nào để chúng ta có thể đưa ra những lựa chọn tốt hơn? Câu trả lời nằm ở việc chú ý đến chất lượng thông tin đầu vào mà bạn tiếp nhận.

Bằng cách kiểm soát và chọn lọc thông tin mà bạn tiếp cận mỗi ngày, bạn có thể nâng cao chất lượng quyết định của mình, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống. Một vài cách bạn có thể áp dụng ngay:

• Giảm thời gian tiếp xúc với những thông tin tiêu cực: Nếu bạn thường xuyên đọc hoặc xem những tin tức gây lo âu, hãy cân nhắc giảm bớt hoặc thay thế chúng bằng những nội dung tích cực hơn.
• Tạo môi trường xung quanh lành mạnh: Hãy chọn lọc kỹ càng những người mà bạn thường xuyên tiếp xúc. Xung quanh bạn nên là những người mang lại năng lượng tích cực và giúp bạn phát triển.
• Chọn lọc thông tin truyền thông: Thay vì chỉ xem những gì được đề xuất ngẫu nhiên trên mạng xã hội hoặc truyền hình, hãy tự tạo danh sách các nguồn thông tin đáng tin cậy và có ích cho sự phát triển cá nhân.

Ứng Dụng Vào Việc Nuôi Dạy Con Cái

Cũng giống như cách môi trường bên ngoài tác động lên quyết định của bạn, con cái của chúng ta cũng không ngoại lệ. Trẻ em tiếp nhận và hấp thụ rất nhiều thông tin từ xung quanh, phần lớn là một cách vô thức. Vì vậy, để giúp con cái chúng ta phát triển lành mạnh và có khả năng ra quyết định đúng đắn, chúng ta cần đặc biệt quan tâm đến chất lượng thông tin mà chúng tiếp nhận hàng ngày.

Một số điều mà bạn có thể thực hiện:

• Giới hạn tiếp xúc với thiết bị số: Trẻ em dễ bị ảnh hưởng bởi quảng cáo và thông tin không phù hợp. Hãy quản lý thời gian sử dụng thiết bị số và chọn lọc kỹ càng nội dung mà con tiếp xúc.
• Hướng dẫn trẻ chọn lọc thông tin: Trẻ cần được học cách phân biệt giữa thông tin đúng và sai, tốt và xấu. Hãy giúp trẻ phát triển kỹ năng suy nghĩ phản biện và chọn lọc những nguồn thông tin chất lượng.
• Tạo môi trường giao tiếp tích cực: Hãy tạo điều kiện để con cái giao tiếp với những người bạn tốt, những hình mẫu tích cực trong cuộc sống.

Kết Luận

Mỗi ngày, chúng ta ra rất nhiều quyết định, và hầu hết trong số đó bị ảnh hưởng bởi những yếu tố tiềm ẩn mà ta ít khi ý thức đến. Tuy nhiên, bằng cách chú ý đến chất lượng thông tin đầu vào mà chúng ta tiếp nhận, chúng ta có thể cải thiện chất lượng các quyết định, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

Điều này không chỉ đúng với chính chúng ta, mà còn rất quan trọng khi áp dụng vào việc nuôi dạy con cái. Nếu bạn muốn giúp con phát triển mạnh mẽ, hãy chú ý đến những gì chúng tiếp nhận và giúp con học cách chọn lọc thông tin một cách khôn ngoan.

Chúc bạn một ngày thật tuyệt vời và nhiều quyết định sáng suốt!